
6 Sigma Nedir? Nasıl Uygulanır?
2 06 2025
Günümüzde bir hayli rekabetçi olan iş dünyasında şirketler verimliliği artırmak, maliyetleri düşürmek ve müşteri memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak için sürekli yeni yöntemler arıyor.
6 Sigma Nedir? Nasıl Uygulanır?
Günümüzde bir hayli rekabetçi olan iş dünyasında şirketler verimliliği artırmak, maliyetleri düşürmek ve müşteri memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak için sürekli yeni yöntemler arıyor. Öyle ki geçmişten günümüze şirketler kaizen tekniği gibi birçok farklı stratejiyle ilerleyerek bu hedeflerini gerçekleştirmeye çalıştı. Bu stratejiler arasında yer alan 6 Sigma yaklaşımı da veri odaklı yönetim tekniğiyle iş süreçlerindeki hataları minimize etmeye dayanıyor. Birçok şirketin uyguladığı bu yöntemi siz de keşfetmek istiyorsanız doğru adrestesiniz. Altı Sigma nedir ve aşamaları nelerdir gibi soruların cevapları burada.
6 Sigma Ne Demek?
Altı Sigma iş süreçlerindeki hataları ve değişkenliği minimize ederek kusursuza ulaşmayı hedefleyen veri odaklı bir yönetim tekniğidir. Bu yaklaşım istatistiksel yöntemler kullanarak süreçlerdeki varyasyonu kontrol altına almayı ve müşteri memnuniyetini artırmayı amaçlar. 6 Sigma’nın temel felsefesi hataları önlemek ve sürekli iyileştirme yoluyla operasyonları optimize etmektir.
Altı Sigma yaklaşımının kökenleri 1970'li yıllara geliyor. Üretimin yükselmekte olduğu bu yıllarda Motorola şirketi verim düşüklüğü nedeniyle Quasar televizyon şirketini Japon Matsushita'ya satar. Japonya merkezli şirket fabrikada yaptığı iyileştirmelerle hata oranlarını önemli ölçüde düşürmeyi başarır. Bu süreç Motorola'nın dikkatini çeker ve bu başarının sırrını araştırmaya başlanır. 1980'lerin başında şirket, kendi iç süreçlerinde performansı artırmak için 6 Sigma yaklaşımını geliştirdi. Özellikle hücresel telefon üretiminde kaliteyi artırmak amacıyla geliştirdikleri bu yöntem ile Malcolm Baldridge Ulusal Kalite Ödülü'nü kazanan ilk şirket olarak tarihe geçti.
Altı Sigma Aşamaları
Daha önce de belirttiğimiz gibi 6 Sigma yaklaşımının temel felsefesi, hataları önlemek ve sürekli iyileştirme yoluyla operasyonları optimize etmektir. Sigma terimi istatistik biliminde standart sapmayı ifade eder. Altı Sigma seviyesi bir milyonda sadece 3.4 hata oranına karşılık gelir. Bu oran neredeyse kusursuz bir kalite düzeyini temsil eder. Bu seviyeye ulaşan bir işletme süreçlerinde son derece yüksek bir istikrar ve tahmin edilebilirlik sağlamış demektir. Altı Sigma yaklaşımının sistematik yapısı süreç iyileştirme projelerinin başarılı bir şekilde yürütülmesini sağlar. 6 Sigma aşamalarını şu şekilde özetlemek mümkün.
1- Tanımlama
6 Sigma adımları iyileştirme gerektiren süreçleri belirlemek için tanımlama aşaması ile başlar. Bu süreçte kritik müşteri ihtiyaçları, proje hedefleri ve sınırları netleştirilir. Sonrasında süreç haritaları oluşturularak performans kriterleri tanımlanır. Proje ekibi oluşturulurken süreçten, tedarikçilerden ve müşterilerden temsilcilerin bulunmasına özen gösterilir.
2- Ölçme
Ölçme safhasında mevcut süreç performansı gözden geçirilir. Veriler toplanarak sürecin mevcut durumu hakkında objektif bilgiler elde edilir. Bu süreçte birçok grafiksel ve istatistiksel analiz yöntemi kullanılır. Pareto şemaları, çetele diyagramları gibi araçlar kullanılarak süreçlerin performans göstergeleri belirlenir. Doğru ölçüm sistemlerinin kurulması bu aşamanın en kritik unsurudur. Zira doğru veriye ulaşılamadığı takdirde sonraki aşamalar sağlıksız bir şekilde ilerleyebilir.
3- Analiz
Analiz bölümünde toplanan veriler derinlemesine incelenir. Süreçteki temel sorunların kök nedenleri ortaya çıkarılır. Ardından istatistiksel yöntemler kullanılarak çıktıları etkileyen kritik faktörler belirlenir. Bu aşama, iyileştirme fırsatlarının tespiti açısından oldukça önemlidir.
4- İyileştirme
İyileştirme aşamasında analiz sonuçlarına dayalı çözümler tasarlanır ve uygulanır. Deney tasarımı, çoklu regresyon analizi gibi tekniklerle en etkili iyileştirme önerileri geliştirilir. Çalışanların iyileştirme sürecine aktif katılımını sağlamak için eğitimler ve motivasyon sistemleri de devreye sokulur. Şirket verimliliğini artırma yolunda gerçekleştirdiğiniz bu tür operasyonlarda, çalışanlarınızın en iyi şekilde katkı sağlamalarını istiyorsanız Pluxee’de kalın! Pluxee Hediye gibi çözümlerimizle çalışanlarınızın motivasyonlarını artırabilirsiniz.
5- Kontrol
Kontrol safhası ise iyileştirmelerin kalıcılığını sağlamaya yöneliktir. İstatistiksel süreç kontrol yöntemleriyle yeni süreçler izlenir. Kontrol grafikleri ve tolerans analizleri kullanılarak sapmalar tespit edilir. Dokümantasyon ve standartlaştırma çalışmalarıyla kazanımların sürdürülebilirliği garanti altına alınır.
6 Sigma Kuşakları:
Organizasyonel Yapı ve Roller (h2)Altı Sigma projeleri belirli yetkinlik seviyelerine sahip uzmanlardan oluşan ekipler tarafından yürütülür. 6 Sigma yaklaşımının organizasyonel yapısını tanımlamak için kuşaklardan ve ekiplerden bahsetmemiz yerinde olacaktır.
- Şampiyonlar: 6 Sigma yapısının en üst düzeyinde şampiyonlar bulunur. Şampiyonlar projelerin stratejik hedeflerle uyumunu gözeten üst düzey yöneticilerdir. Proje seçimi, kaynak tahsisi ve sonuçların değerlendirilmesinden sorumludurlar.
- Kara Kuşaklar: Bu üyeler tam zamanlı olarak Altı Sigma projelerinde çalışan uzmanlardır. İstatistiksel analizler yaparak süreç iyileştirme çalışmalarını yönetirler. Ayrıca eğitimli liderler olarak takımlara rehberlik eder ve proje sonuçlarını üst yönetime sunarlar.
- Uzman Kara Kuşaklar: Birden fazla projede danışmanlık yapan en tecrübeli Altı Sigma uzmanlarıdır. Organizasyon genelinde metodolojinin doğru uygulanmasını sağlarlar.
- Yeşil Kuşaklar: Yarı zamanlı olarak projelerde görev alan ve Kara Kuşaklara destek veren çalışanlardır.
- Liderlik Konseyi: Organizasyonun farklı birimlerinden üst düzey yöneticilerin oluşturduğu bir yapıdır.
6 Sigma Nasıl Uygulanır?
Altı Sigma yaklaşımının uygulanması için birçok farklı sistem bulunmaktadır. Günümüzde en çok kullanılan sistemleri şu şekilde aktarabiliriz.
DMAIC Yöntemi
6 Sigma uygulamaları arasında en yaygın kullanılan yöntem DMAIC'tir. Bu terim D (Define), M (Measure), A (Analyze), I (Improvement), ve C (Control) olarak tanımlanmıştır. DMAIC yönteminde tanımlama, kusursuzluk standartlarını belirleme, analiz etme, iyileştirme ve kontrol etme adımları bulunmaktadır.
DMADV Yöntemi
DMADV yöntemi yeni ürün veya süreç tasarımlarında kullanılır. Bu yöntem DMAIC uygulamasından farklı olarak tasarım (Design) ve doğrulama (Verify) aşamalarını içerir. DMAIC uygulamalarında mevcut süreçlerin iyileştirilmesi yerine, sıfırdan mükemmel süreçler tasarlamak hedeflenir.
DMEDI Yöntemi
6 Sigma yaklaşımında yenilikçi olan bir diğer yöntem de DMEDI’dir. Bu uygulama keşfetme (Explore) ve geliştirme (Develop) aşamalarıyla yaratıcı çözümler üretmeye odaklanılır. Özellikle işletmelerin tamamen yeni ürün veya hizmetler geliştirdiği durumlarda DMEDI yöntemi verimli bulunur.