Kollektif Şirket Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Özellikle güvene dayalı ortaklıklar ve küçük ölçekli ticari girişimler için uygun bir yapı sunan bu model, ortakların doğrudan yönetime katılımını ve sorumluluğu paylaşmasını esas alır. Kollektif şirket özellikleri ve kurum yapısına dair tüm bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.

Kollektif Şirket Nedir?

Kollektif şirket, Türk Ticaret Kanunu'nun 211. maddesine göre “Ticari işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla gerçek kişiler arasında kurulan ve ortaklardan hiçbirinin sorumluluğu şirket alacaklarına karşı sınırlanmamış olan şirket türü. olarak tanımlanır. En az iki gerçek kişinin bir araya gelerek kurdukları bu yapıda ortaklar şirket borçlarından dolayı sınırsız ve ortak olarak sorumludur.

Bu şirket modelinin temel özelliği, ortakların sadece sermaye koymakla yetinmeyip aynı zamanda emek, bilgi ve güven unsurlarını da ortaklık ilişkisine dahil etmeleridir. Kollektif şirketler şahıs şirketi kategorisinde yer alır ve ortakların kişisel özelliklerinin yapının temelini oluşturduğu bir sistem sunar.

Kollektif Şirket Özellikleri

Kollektif şirket özellikleri, bu şirket türünü diğer ticari yapılardan ayıran önemli unsurlardır. İşte kollektif şirket özellikleri:

Sınırsız ve Ortak Sorumluluk

Kollektif şirketin en belirgin özelliği, ortakların şirket borçlarına karşı tüm mal varlıklarıyla sınırsız şekilde sorumlu olmalarıdır. Örneğin şirketin borçları ödenemediğinde alacaklılar, ortakların kişisel varlıklarına başvurabilir. Bu sorumluluk aynı zamanda tüm ortakları kapsadığından her ortak şirket borçlarının tamamından sorumludur.

Tüzel Kişilik

Kollektif şirket tüzel kişiliği var mı sorusunun yanıtı evet'tir. Şirket, ticaret siciline tescil edildikten sonra tüzel kişilik kazanır. Ancak bu tüzel kişilik, ortakların sınırsız sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Sadece şirketin hukuki işlemlerde bağımsız bir kimliğe sahip olmasını sağlar.

Gerçek Kişi Ortaklığı

Kollektif şirkette yalnızca gerçek kişiler ortak olabilir. Tüzel kişiler bu şirket türünde ortak olamazlar. Bu özellik güven ilişkisinin ve kişisel sorumluluk bilincinin ön planda olduğu bir yapı yaratır.

Minimum Sermaye Şartı Yok

Kollektif şirketlerde kanuni olarak belirlenen bir minimum sermaye tutarı yoktur. Ortaklar aralarında anlaştıkları miktarda sermaye oluşturabilirler. Sermaye, para dışında mal veya hizmet şeklinde de olabilir.

Esnek Yönetim Yapısı

Ortakların tamamı, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa şirketi yönetme ve temsil etme yetkisine sahiptir. Bu durum hızlı karar alma ve doğrudan yönetim imkanı sunar.

Kar ve Zararda Ortaklık

Yıl sonu dönemde ortakların şirket gelirinden elde ettiği kar oranı, koydukları sermaye miktarına göre belirlenir. Aynı şekilde zararlar da ortaklar arasında paylaşılır.

Kollektif Şirket Kaç Kişi ile Kurulur?

Kollektif şirket kaç kişiyle kurulur sorusu, girişimcilerin en çok merak ettiği konulardandır. Türk Ticaret Kanunu'na göre kollektif şirket en az iki gerçek kişi ile kurulabilir. Ortak sayısında yasal bir üst sınır bulunmamakla birlikte, genellikle üç veya dört kişiyle kurulması daha işlevsel kabul edilir. Ortak sayısı arttıkça yönetim ve karar alma süreçleri karmaşıklaşabilir bu nedenle küçük gruplar halinde kurulan kollektif şirketlerin daha verimli çalıştığı düşünülmektedir.

Kollektif Şirket Nasıl Kurulur?

Kollektif şirket kuruluş sürecinde genel olarak aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Şirket Sözleşmesinin Hazırlanması: MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden şirket sözleşmesi hazırlanır. Bu sözleşmede şirketin ticaret unvanı, faaliyet konusu, merkez adresi, ortakların payları ve yetkileri gibi bilgiler yer alır.
2. İmza Tasdiki: Hazırlanan sözleşme, ortaklar tarafından imzalanır ve bu imzalar noter veya Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından tasdik edilir.
3. Tescil İşlemi: İlgili belgelerle birlikte Ticaret Sicil Müdürlüğüne başvurulur ve şirket tescil edilir.
4. Rekabet Kurumu Payı: Şirket sermayesinin %0,04'ü Rekabet Kurumu payı olarak ödenir.
5. Ticaret Sicili Gazetesi İlanı: Tescil sonrası şirket Ticaret Sicili Gazetesi'nde ilan edilir ve resmen faaliyete geçer.
6. Vergi Dairesi ve Ticaret Odası Kayıtları: Son aşamada vergi dairesi ve ilgili ticaret odasına kayıt işlemleri tamamlanır.

Kollektif Şirket Örnekleri

Kollektif şirket örnekleri günlük hayatta çalıştığımız, ürün veya hizmet aldığımız birçok kurumda karşımıza çıkar. Günümüzde birçok farklı kollektif şirket örneği saymak mümkün olsa da öne çıkan yapılar şunlardır:

• Aile İşletmeleri: İki kardeşin birlikte işlettiği bir fırın veya restoran tipik bir kollektif şirket örneğidir.
• Hukuk Büroları: İki veya daha fazla avukatın ortaklaşa kurdukları hukuk büroları bu yapıda olabilir.
• Danışmanlık Ofisleri: Mali müşavirlerin veya mühendislerin birlikte kurdukları danışmanlık şirketleri kollektif yapıda kurulabilir.
• Yerel Esnaf Grupları: Marangozlar, terziler veya kuyumcular gibi meslek gruplarının oluşturduğu ticari ortaklıklar.
• Sanat Atölyeleri: Birden fazla sanatçının ortaklaşa işlettiği galeri veya atölye mekanları.

Sıkça Sorulan Sorular

Kollektif Şirket Şahıs Şirketi mi?

Evet, kollektif şirket şahıs şirketi kategorisinde yer alır. Şahıs şirketleri, ortakların bireysel özelliklerinin ön planda olduğu ve karar süreçlerine doğrudan dahil oldukları şirket türleridir.

Kollektif Şirket Sermaye Şirketi midir?

Hayır, kollektif şirket sermaye şirketi değil, şahıs şirketidir. Sermaye şirketlerinde (anonim ve limited şirket gibi) ortakların sorumluluğu koydukları sermaye ile sınırlıyken, kollektif şirketlerde sınırsızdır.

Kollektif ve Komandit Şirket Farkı Nedir?

Kollektif şirketlerde tüm ortaklar sınırsız sorumluluğa sahipken, komandit şirketlerde iki tür ortak bulunur: Sınırsız sorumlu komandite ortaklar ve sorumluluğu koydukları sermaye ile sınırlı komanditer ortaklar. Ayrıca komandit şirketlerde tüzel kişiler komanditer ortak olabilirken, kollektif şirkette sadece gerçek kişiler ortak olabilir.

Kollektif Şirket Ortağının Sorumluluğu Nedir?

Kollektif şirket ortağı, şirketin tüm borçlarından kişisel mal varlığıyla sınırsız şekilde sorumludur. Bu, ortağın tüm varlıklarının risk altında olduğu anlamına gelir.

Kollektif Şirketi Kimler Kurabilir?

Kollektif şirketi sadece gerçek kişiler kurabilir. Tüzel kişilerin bu şirket türünde ortak olma hakkı yoktur. Ayrıca 18 yaşından küçüklerin kurucu ortak olabilmesi için velileri tarafından şirket sözleşmesinin imzalanması gerekir.

Diğer şirket yapıları hakkında detaylı bilgi almak isterseniz şu yazımızı da inceleyebilirsiniz: Şahıs Şirketi ve Sermaye Şirketi Hakkında Merak Edilenler