Vergi Matrahı Nedir

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir? Nasıl Hesaplanır?

21 05 2025

Ülkemizde hem çalışanların hem de işletmelerin ödemekle yükümlü olduğu vergi kalemleri bulunmaktadır.

Bunun için hem işletmelerin hem de çalışanların kazançlarını yasal hükümlere uygun bir şekilde beyan etmesi ve vergi planlaması yapması oldukça önemli. Kümülatif vergi matrahı da bu konuya ilişkili bir kavramdır. Ülkemizde çalışanların maaşlarından kesilen gelir vergisi kümülatif vergi matrahı üzerinden hesaplanır.Bu sistem yıl boyunca elde edilen gelirlerin toplamını dikkate alarak vergi dilimlerinin doğru şekilde uygulanmasını sağlar. Kümülatif vergi matrahı nedir, nasıl alınır ve nasıl hesaplanır gibi sorular Pluxee Blog’da yanıt buluyor.

Kümülatif Vergi Matrahı Nedir?

Kümülatif vergi matrahı bir çalışanın yıl boyunca elde ettiği brüt ücretlerden SGK primi ve işsizlik sigortası kesintileri düşüldükten sonra kalan net gelirlerin aylık olarak toplanmasıyla oluşan vergiye esas tutarını ifade eder. Bu siste gelir vergisinin kademeli olarak artan oranlarla (gelir vergisi dilimleri) hesaplanmasını sağlar ve yüksek kazanç elde edenlerin daha fazla vergi ödemesini düşük gelirlilerin ise daha az vergilendirilmesini mümkün kılar.

Örnek vermemiz gerekirse bir çalışanın ocak ayında 25.000 TL, şubat ayında 30.000 TL brüt maaş alması durumunda, her ayın vergi matrahı toplanarak şubat sonu itibarıyla kümülatif matrah hesaplanır ve bu toplam üzerinden gelir vergisi dilimleri uygulanır. Kümülatif sistem sayesinde çalışanların yıl içindeki toplam kazançları adil bir şekilde vergilendirilirken işverenler de yasal yükümlülüklerini doğru şekilde yerine getirebilir.

Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır?

Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken ilk olarak brüt maaştan SGK primi (%14) ve işsizlik sigortası (%1) kesintileri çıkarılır. Ardından, her ay elde edilen matrah, bir önceki ayların toplamına eklenerek kümülatif matrah bulunur.

Örnek Kümülatif Vergi Matrahı Hesaplama

  • Brüt Maaş: 30.000 TL
  • SGK Primi (İşçi Payı): 30.000 TL × %14 = 4.200 TL
  • İşsizlik Sigortası (İşçi Payı): 30.000 TL × %1 = 300 TL
  • Gelir Vergisi Matrahı: 30.000 TL – 4.200 TL – 300 TL = 25.500 TL

Bu hesaplama her ay tekrarlanır ve her yeni ayın matrahı bir önceki ayların toplamına eklenir. Örneğin Ocak ayında 25.500 TL, Şubat ayında 27.000 TL ve Mart ayında 28.000 TL matrah oluştuysa Mart sonu itibarıyla kümülatif vergi matrahı 80.500 TL olacaktır. Kümülatif vergi matrahı, gelir vergisi dilimlerine göre vergilendirilir. 2025 yılı vergi dilimleri hakkında detaylı bilgi almak isterseniz şu yazımızı inceleyin: Gelir Vergisi Nedir? 2025 Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?

Çalışanların yıl içerisinde başka bir şirkette çalışmaya devam etmeleri durumunda kümülatif vergi matrahı yeni işverene bildirilebilir. Bu sayede, yeni işveren vergi kesintilerini doğru şekilde hesaplayabilir. Ancak, çalışanın birden fazla işverenden aynı anda gelir elde etmesi durumunda her bir işveren ayrı ayrı vergilendirme yapar ve matrahlar birleştirilmez.

Kimler Kümülatif Vergi Matrahına Tabidir?

Kümülatif vergi matrahı uygulaması Türkiye'de ücretli olarak çalışan tüm bireyleri kapsayan bir sistemdir. Bu kapsamda özel sektör çalışanları, kamu görevlileri, sözleşmeli personeller ve geçici işçiler, aldıkları brüt ücretler üzerinden kümülatif vergi matrahına tabi tutulurlar. Bu sistem aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alan çalışanları da kapsar. Ancak her işveren için ayrı aylık matrahlar hesaplanır ve yalnızca aynı işverenle çalışılan süre boyunca kümülatif toplam bulunur. Serbest meslek erbapları ve şirket ortakları gibi ücretli çalışan statüsünde olmayanlar ise bu sistemin dışında kalır ve gelir vergilerini beyanname usulü ile öderler.