Geri Bildirim Nedir? Geri Bildirim Nasıl Verilmelidir?

Çalışan verimliliğinden ekip performansına, kişisel gelişimden kurumsal başarıya kadar pek çok alanda kritik rol oynayan geri bildirim, hem bireysel hem de organizasyonel düzeyde dönüşüm yaratma gücüne sahiptir.  “Feedback” olarak da bilinen geri bildirim süreçleri hakkındaki tüm bilgileri yazımızda bulabilirsiniz. 

Geri Bildirim Ne Demek? 

Geri bildirim ne demek sorusunun yanıtı, iş yaşamının dinamiklerini anlamak açısından büyük önem taşır. Bu kavram bir kişinin sergilediği davranış, performans veya çıktılar hakkında başka bir kişi tarafından yapılan değerlendirme ve yönlendirme sürecini ifade eder. Kısacası feedback ne demek konusunda kişilerin hem eksikliklerinin hem de güçlü yönlerinin fark edilmesini sağlamak olarak özetleyebiliriz.

Geri bildirim nedir iletişim açısından ele alındığında karşımıza iki yönlü bir diyalog süreci çıkar. Bu süreçte bilgi paylaşımının ötesinde, alıcının kendini geliştirmesine yönelik öneriler de sunulur. Kişiyi değil, davranışları temel alan geri bildirim, şeffaflık ve dürüstlük üzerine kurulur. Genele değil, özel bir durum veya davranışa odaklanır.

Geri Bildirim Türleri ve Özellikleri 

Geri bildirim farklı türlerde olabilir ve her birinin kendine özgü özellikleri vardır:

Pozitif Geri Bildirim 

Başarıları, güçlü yönleri ve olumlu davranışları vurgular. Motivasyonu artırır ve benzer başarıların tekrarlanmasını teşvik eder. Örnek: "Müşteri sunumunda verdiğin detaylı bilgiler, sözleşmenin imzalanmasında etkili oldu."

Yapıcı Geri Bildirim 

Gelişim alanlarını, yapıcı eleştiri ve somut önerilerle birlikte sunar. Örnek: "Rapor içeriği zengin ancak özet bölümü daha kısa ve net olabilir. Sonraki raporda ana bulguları madde madde listelemen faydalı olur."

Anlık Geri Bildirim 

Belirli bir olay ya da davranış sonrasında hemen verilen tepkilerdir. Hızlı düzeltme ve öğrenme sağlar.

360 Derece Geri Bildirim 

Çalışanın yalnızca yöneticisi tarafından değil, ekip arkadaşları, astları ve dış paydaşlar tarafından da değerlendirildiği çok yönlü bir sistemdir. Kapsamlı bir perspektif sunar.

Geri Bildirim Mekanizması Nasıl Çalışır? 

Feedback mekanizması nasıl çalışır konusu, sistemsel bir bakış açısı gerektirir. Geri bildirim döngüsü şu aşamalardan oluşur:

1. Gözlem: Belirli bir davranış, performans veya çıktı gözlemlenir ve objektif kriterler doğrultusunda değerlendirilir.
2. Değerlendirme: Gözlemlenen durum, önceden belirlenen hedefler ve standartlarla karşılaştırılır.
3. İletişim: Değerlendirme sonuçları, yapıcı ve net bir dille karşı tarafa aktarılır.
4. Eylem Planı: Geliştirme alanları için somut adımlar belirlenir ve bu adımların nasıl uygulanacağı netleştirilir.
5. Takip: Belirlenen eylem planının uygulanması izlenir ve sonuçlar değerlendirilir.
6. Yeni Döngü: Süreç tekrar başlar ve sürekli iyileştirme sağlanır.

Bu mekanizma, hem bireysel hem de organizasyonel öğrenmeyi destekleyen döngüsel bir yapıya sahiptir.

Geri Bildirim Nasıl Verilir?  

Geri bildirim nasıl verilir sorusuna yanıt ararken birkaç temel ilkeyi göz önünde bulundurmak gerekir. Etkili geri bildirim nasıl yapılır merak ediyorsanız aşağıdaki maddeleri not almadan geçmeyin:

Görüşmenin Amacını Netleştirmek 

Geri bildirim görüşmesine başlarken, toplantının konusunu ve amacını açıkça belirtmek önemlidir. Bu yaklaşım karşı taraftaki gerginliği azaltır ve konuşmanın yönünü netleştirir.

Olumlu ve Olumsuz Dengesini Kurmak 

Sadece eleştiri değil, takdir de içeren dengeli bir yaklaşım benimsenmelidir. Çalışanın güçlü yönlerinin vurgulanması, olumsuz geri bildirimin daha yapıcı karşılanmasını sağlar. Sandviç tekniği bu noktada etkili bir yöntemdir: önce olumlu bir yön, ardından gelişim alanı, sonra tekrar olumlu bir yön.

Genellemeden Kaçınmak 

"Hep geç kalıyorsun" gibi genelleme ifadeleri yerine "Bu hafta üç toplantıya geç katıldın" gibi spesifik tespitler yapılmalıdır. Genellemeler savunma mekanizmasını tetikler ve yapıcı diyalogu engeller.

Çözüm Odaklı Olmak 

Sorunları ortaya koymak yeterli değildir. Geri bildirim, aynı zamanda uygulanabilir çözüm önerileri de içermelidir. Bu yaklaşım, karşı tarafın iyileştirme için somut adımlar atmasını kolaylaştırır.

Empati Kurmak 

Karşı tarafın bakış açısını anlamaya çalışmak, geri bildirimi daha etkili kılar. Empatik yaklaşım, savunmacı tutumları azaltır ve yapıcı diyaloğa zemin hazırlar.

Sık Yapılan Geri Bildirim Hataları 

Geri bildirim verirken dikkat edilmesi gereken bazı yaygın hatalar vardır:

• Eleştiriyi kişinin karakterine yönelik yapmak yerine davranışa odaklanmak gerekir. "Sen sorumsuzun" yerine "Son iki projede süre yönetiminde zorluk yaşandı" denmeli.
• Geri bildirim ne zaman verilir sorusu sürecin verimli ilerlemesi için oldukça önemli. Zira çok geç ya da duygusal yoğunluk devam ederken verilen geri bildirimler etkisiz olabilir.
• “Daha iyi olmalısın" gibi genel ifadeler yerine "Müşteri e-postalarına 24 saat içinde yanıt vermen hizmet kalitesini artıracaktır" gibi net yönlendirmeler tercih edilmeli.
• Sadece konuşup dinlememek, geri bildirimin etkinliğini azaltır.

Geri Bildirim Kültürünün Kurumsal Önemi 

Güçlü bir geri bildirim kültürü, organizasyonların rekabet avantajı elde etmesinde stratejik rol oynar. Düzenli geri bildirim alan çalışanlar:

• Daha yüksek motivasyon gösterir
• Performanslarını sürekli iyileştirir
• Kendilerini değerli hisseder
• Kuruma daha bağlı olur
• İnovatif çözümler üretir

Geri bildirim, hem bireysel hem de kurumsal gelişimin vazgeçilmez bir aracıdır. Doğru zamanda, uygun tonla ve yapıcı bir yaklaşımla verilen geri bildirimler, çalışan motivasyonunu artırır, performansı yükseltir ve sürekli öğrenmeyi teşvik eder. Çalışan bağlılığını korumak ve iş verimliliğini desteklemek için geri bildirimin yanında farklı stratejiler de değerlendirilebilir. Kurumsal hediye kartı gibi ödüllendirme uygulamaları çalışanların bağlılığını artırırken performanslarını destekler. Çalışan motivasyonu hakkında farklı tavsiyeler almak isterseniz şu yazımızı da incelemeden geçmeyin: Çalışan Motivasyonunu Artırma Yöntemleri