İmposter Sendromu Nedir?

İmposter Sendromu Nedir?

11 07 2025

İmposter sendromu günümüzde milyonlarca insanı etkileyen ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren psikolojik bir durumdur.

İmposter Sendromu Nedir?

İmposter sendromu günümüzde milyonlarca insanı etkileyen ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren psikolojik bir durumdur. Bu sendrom bireylerin kendi başarılarını küçümsemesine ve yeteneklerini sorgulamasına neden olarak hem kişisel hem de profesyonel yaşamlarında ciddi sorunlar yaratabilir. Peki tam olarak imposter sendromu nedir ve nasıl başa çıkılabilir? Cevapları yazımızda…

İmposter Sendromu Tanımı

İmposter sendromu, kişinin elde ettiği başarıların tesadüfi olduğuna inanması ve kendi yeteneklerini sürekli sorgulaması durumudur. Bu psikolojik durum ilk kez 1978 yılında psikologlar Pauline R. Clance ve Suzanne A. Imes tarafından "sahtekar sendromu" olarak tanımlanmıştır. Bu sendroma sahip bireyler başarılarının şans eseri gerçekleştiğini düşünerek kendilerini yetersiz ve sahtekar gibi hissederler.Bu durumda kişiler gerçekte sahip oldukları yetkinlikler ile benliği arasında büyük bir uçurum yaşarlar. Çevresindeki insanların kendi becerilerine dair abartılı görüşleri olduğunu düşünürler ve bunun bir gün ortaya çıkacağından korkarlar. İmposter sendromu özellikle yeni iş pozisyonlarında, terfi süreçlerinde ve eğitim hayatındaki geçiş dönemlerinde kendini gösterebilir.

İmposter Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

İmposter sendromu belirtileri kişinin günlük yaşamında ve çalışma hayatında çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bu belirtileri tanımak, sendromla başa çıkmanın ilk adımıdır. Genel olarak görülen imposter sendromu belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz: 

İmposter sendromu yaşayan kişiler, ne kadar başarılı olurlarsa olsunlar kendilerini sürekli yetersiz hissederler. 

  1. Elde ettikleri başarıları kendi yeteneklerine değil, şansa veya dış etkenlere bağlarlar.
  2. Bir projeyi başarıyla tamamladıklarında bunun sadece şans eseri gerçekleştiğini düşünürler.
  3. Kişiler yaptıkları işlerde sürekli en iyisini yapma arzusunda olup, aşırı çalışma eğilimi gösterirler. Bu durum zamanla tükenmişlik sendromuna da yol açabilir.
  4. Çevresinden gelen övgüleri aşırı bulurlar.
  5. Ekip çalışmalarından kaçınırlar.
  6. Sorumluluk almaktan korkarlar.

Bu tür belirtiler imposter sendromuna işaret edebilir. Kişilerin aile dinamikleri, çocukluk dönemleri, toplumsal faktörler ve şirketlerin performans baskısı bu rahatsızlığa neden olabilmektedir. Bunun için çalışanları bu tür psikolojik bunalımlardan korumak isteyen şirketlerin personel yönetimini geniş bir çerçevede değerlendirmesi gerekir. Bu doğrultuda kurumsal hediye kartı ve yemek kartı gibi yan haklar sunularak personel motivasyonu desteklenebilir. Bu konu hakkında daha fazla tavsiye almak isterseniz şu yazımızı da incelemeden geçmeyin: Kurumsal Wellbeing Nedir? Nasıl Sağlanır?

İmposter Sendromu Kimlerde Görülür? 

İmposter sendromu her yaş grubunda görülebilmekle birlikte, belirli gruplarda daha sık karşılaşılır. İmposter sendromunun ağırlıklı olarak görüldüğü gruplar şunlardır:

  1. Öğrenciler
  2. Erken yaşlarda büyük başarılar elde eden kişiler
  3. Sanat, tasarım, yazarlık gibi yaratıcı alanlarda çalışan kişiler
  4. Liderlik pozisyonlarında bulunan kişiler

İmposter Sendromunun Psikolojik Etkileri

İmposter sendromu, sadece zihinsel değil, fiziksel sağlığı da etkileyen ciddi sonuçlar doğurabilir.

Anksiyete ve Depresyon

Sürekli kendini yetersiz hissetmek, anksiyete düzeyini artırır ve zamanla depresyona yol açabilir. Bu durum, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür.

İş Hayatında Sorunlar

Sendrom, iş performansını olumsuz etkiler, kariyer gelişimini engeller ve tükenmişlik sendromuna neden olabilir. Kişiler yeni fırsatları kaçırabilir ve potansiyellerini tam olarak kullanamayabilirler.

Sosyal İlişkilerde Problemler

Özgüven eksikliği, kişinin sosyal ilişkilerinde de sorunlar yaşamasına neden olur. İntimite kurmakta zorlanabilir ve yakın ilişkilerde güvensizlik yaşayabilirler.

İmposter Sendromu Tedavisi

İmposter sendromu ile başa çıkmak için profesyonel destek almak önemlidir. Tedavi süreci, kişinin ihtiyaçlarına göre şekillenir. Bunun yanında bireysel olarak değerlendirilebilecek yöntemler de mevcuttur. İmposter sendromunu aşmak için şu adımları not etmekte fayda var:

  1. Başarılarınızı kaydetmek ve düzenli olarak gözden geçirmek
  2. Olumsuz iç sesinizi fark etmek ve değiştirmek
  3. Gerçekçi hedefler belirlemek
  4. Sosyal destek almak
  5. Hata yapmayı öğrenme fırsatı olarak görmek
  6. Nefes egzersizleri ve mindfulness teknikleri uygulamak