İş Kanununa Göre Yıllık İzin Süreleri Nedir?
13 11 2025
İş yaşamında dinlenme hakkı, hem verimlilik hem de iş güvenliği açısından hayati önem taşır.
Bu nedenle İş Kanunu yıllık izin süreleri, belirli bir süre çalıştıktan sonra dinlenme hakkınızı güvence altına alır. Aynı işyerinde kesintisiz çalışmasının sonunda yıllık ücretli izne hak kazanırsınız. Bu izin hem fiziksel hem de zihinsel olarak yenilenmenizi sağlar. Peki yıllık izin hakkı neye göre belirlenir, kaç gün sürer ve hangi durumlarda uzatılabilir? Bu yazıda yıllık izin süresiyle ilgili tüm detayları bulabilirsiniz.
Hizmet Süresine Göre Yıllık İzin Süreleri
4857 sayılı İş Kanunu’nda yıllık izin süreleri, iş yerinde geçirdiğiniz toplam hizmet süresine göre belirlenir. Bu süreler yasal olarak minimum sınırları ifade eder; işveren isterse daha fazla izin hakkı tanıyabilir.
Aşağıdaki maddelerde hizmet süresine göre yıllık izin kaç gün öğrenebilirsiniz:
- 1 yıldan 5 yıla kadar çalışanlar için en az 14 gün,
- 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışanlar için en az 20 gün,
- 15 yıl ve üzeri hizmeti bulunan çalışanlar için en az 26 gün.
Yer altı işlerinde çalışan bir çalışansanız için bu süreler dörder gün artırılır. Ayrıca, 18 yaş altı genç işçiler ile 50 yaş ve üzeri çalışanlara, hizmet süresine bakılmaksızın en az 20 gün izin verilir. Bu düzenleme, çalışanların yıpranma payını dikkate alarak daha adil bir çalışma ortamı sağlar. İşverenler isterlerse bu süreleri toplu iş sözleşmeleriyle genişletebilir.
İş Kanunu’na Göre Yıllık İzin Nasıl Kullanılır?
Yıllık izin hakları, bir iş yerinde kesintisiz olarak en az bir yıl çalışan herkes için geçerlidir. Bu hakkı kazandığınızda, izni kullanmak için işverene yazılı bir talepte bulunmanız gerekir. İşveren, işletme ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak izin planını yapar ancak bu hakkı erteleme veya iptal etme yetkisine sahip değildir. İzin süresince maaşınızı eksiksiz alır ve işten çıkarılamazsınız. İzin hakkı devredilemez veya paraya çevrilemez, ancak işten ayrılma durumunda kullanılmayan izinler ücret olarak ödenir. İzin döneminde başka bir işte çalışmak yasaktır. Bu durum sözleşmenin ihlali anlamına gelir. İşveren, çalışanların dinlenmesini teşvik etmeli, böylece hem performans hem de iş tatmini artmalıdır.
Yıllık Ücretli İzin Kaça Bölünebilir?
Yıllık izin kullanma şartları uyarınca, yıllık izin temel olarak tek parça halinde kullanılmalıdır. Ancak hem işverenin hem de sizin onayınızla bu izin en fazla üçe bölünebilir. Her bir izin dilimi 10 günden az olmamak koşuluyla kullanılabilir. Bu uygulama, size esneklik kazandırırken işverenin operasyonel planlamasını da kolaylaştırır. Örneğin yılın belirli dönemlerinde iş yoğunluğu azaldığında 10 gün, tatil sezonunda ise kalan kısmı kullanabilirsiniz. Bölünmüş izinler mutlaka yazılı olarak kayıt altına alınmalıdır. Ayrıca planlı izin politikaları sayesinde iş yerinde üretim devam ederken siz de dinlenme hakkınızı kaybetmemiş olursunuz.
4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre Yıllık İzin Süreleri Nasıl Artırılabilir?
İş Kanunu’nda yıllık izin, yasal olarak minimum süreleri tanımlar. Ancak işveren, çalışan memnuniyetini artırmak amacıyla bu süreleri genişletebilir. Bu durum, özellikle insan kaynakları politikalarında önemli bir avantaj olarak görülür. Toplu iş sözleşmeleri, şirket içi politikalar veya performansa dayalı sistemlerle çalışanlara fazladan izin günleri tanınabilir. Bazı kurumlar, 5 yıldan fazla çalışan personeline her yıl ekstra izin günü ekleyebilir. Bu yaklaşım hem çalışan bağlılığını güçlendirir hem de kurum içi sadakati artırır. İşverenler, çalışanlarını motive etmek için Pluxee Yemek Kartı ve Pluxee Yakıt gibi yan hakları da yıllık izin politikalarına entegre edebilir.
İşçi Yıllık İzin Hakkını İstediği Zaman Kullanabilir mi?
Senelik izin hakkı, sizin açınızdan bir hak olsa da kullanım zamanı işverenin planlamasına bağlıdır. İşveren, işin sürekliliğini korumak amacıyla izin dönemlerini yıllık olarak belirler. Çalışanlar bu plan dahilinde dilekçeyle talepte bulunabilir. İşveren izin taleplerini değerlendirirken çalışanların özel durumlarını ve taleplerini dikkate almakla yükümlüdür. Ancak genellikle istediğiniz anda izne çıkamazsınız. Planlama, iş düzeninin korunması için karşılıklı anlayışla yapılmalıdır. Mücbir sebepler veya sağlık sorunları gibi özel durumlarda taraflar yeniden tarih belirleyebilir. İyi planlanmış bir izin sistemi hem sizin mutluluğunuzu hem de işletme verimliliğini artırır.
Doğum İzinleri Yıllık İzinden Sayılır mı?
Kadın çalışanların doğum öncesi ve sonrası kullandığı izinler, yıllık izin süresi hesabına dahil edilmez. Yani doğum izni kullanırsanız, yıllık izninizi ayrıca kullanabilirsiniz. Aynı şekilde süt izni, hastalık izni ve ücretsiz izinler de yıllık izinden düşülmez. Ancak ücretsiz izin dönemleri, bir yıllık hizmet süresine dahil edilmediği için yıllık izin hakkının doğma zamanını geciktirebilir. Bu nedenle insan kaynakları departmanları, her çalışanın izin kayıtlarını dikkatle tutmalıdır. Doğum izninden dönen bir çalışanın dinlenme hakkını korumak hem iş-yaşam dengesine katkı sağlar hem de çalışan sadakatini güçlendirir. Doğum iznine ek olarak, devlet tarafından doğum yardımı hakkı tanınmaktadır. Bu yardım hakkında detaylı bilgi almak için Doğum Yardımı Hakkında Merak Edilenler içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
Yıllık Ücretli İzin Süresi Nasıl Hesaplanır?
Yıllık izin ücret hesabı, çalışanın brüt maaşına göre yapılır ve bu süreye denk gelen ücret eksiksiz olarak ödenir. Prim, yol veya yemek gibi düzenli ödemeler hesaba dahil edilir. İzinli olduğunuz günlerde normal maaşınızı almaya devam edersiniz. İzin süresine denk gelen resmi tatiller yıllık izinden düşülmez. Örneğin, izin haftasına rastlayan bir bayram günü izin süresine dahil edilmez. Bu detaylar bordro hesaplamalarında büyük önem taşır. Konuyla ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz “Yıllık izin süresi nasıl hesaplanır?” başlıklı içeriğimizi okuyabilirsiniz. Ayrıca işten ayrılırsanız kullanmadığınız izinleriniz ücrete dönüşür ve kıdem tazminatı hesabına dahil edilebilir.
Yıllık İzinle Ücretli İzin Aynı mı?
Yıllık izin ile ücretli izin farklı haklardır. Yıllık izin her çalışanın dinlenme hakkını temsil ederken ücretli izin, evlilik, doğum veya ölüm gibi özel durumlarda kullanılır. Her iki durumda da maaşınızı tam olarak alırsınız. Ancak ücretli izin süreleri, yıllık izin hakkından düşülmez. Dolayısıyla hem yıllık izin hem de ücretli izin hakkınızı ayrı ayrı kullanabilirsiniz. Bu ayrım, kişisel yaşam dengenizin korumasına yardımcı olur. Ücretli izin türleri hakkında ayrıntılı bilgiye “Ücretli izin nedir?” yazımızdan ulaşabilirsiniz.
<