Stopaj Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Stopaj, elde edilen gelir üzerinden direkt vergi ödemesi olarak kesinti yapılan bir gider kalemidir. Gelir elde eden herkesin mutlaka bilmesi gereken bu vergilendirme yöntemi hem bireysel hem de kurumsal düzeyde önemli bir role sahiptir. Peki stopaj nedir ve nasıl hesaplanır? Günlük hayatta hangi alanlarda karşımıza çıkar? Bu yazıda stopaj vergisi hakkında merak edilen tüm detayları sizler için bir araya getirdik.

Stopaj Nedir?

Stopaj ne demek sorusuna en basit yanıt vermek gerekirse; gelir sahibine ulaşmadan önce kaynaktan kesilen ve doğrudan vergi dairesine aktarılan vergi türüdür. Stopaj vergisi nedir sorusu da bu tanımla açıklanabilir. Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamında uygulanan sistem devletin vergi gelirlerini düzenli ve garantili bir şekilde toplamasına olanak sağlar.

Yani stopaj kesintisi de vergi kanunlarında belirlenen oranlarda yapılan kesinti işlemidir. Bu vergilendirme yöntemi sayesinde, gelir elde eden kişi veya kurumun vergi yükümlülüğü önceden yerine getirilmiş olur. Örneğin bir işveren, çalışanına maaş ödemesi yaparken brüt tutardan belirli bir oranda vergi keser ve bu kesinti miktarını çalışan adına vergi dairesine yatırır. Böylece çalışanın ayrıca vergi dairesinde işlem yapmasına gerek kalmamaktadır.

Stopaj Kesintisi Hangi Durumlarda Uygulanır?

Stopaj uygulaması günümüzde oldukça geniş bir alanda karşımıza çıkar. Stopajı kim öder ve hangi ödemelerde geçerlidir sorularına baktığımızda şu maddeleri aktarmamız mümkün:

• Çalışan Maaşları: İşverenler tarafından personel ücretleri üzerinden yapılan en yaygın stopaj uygulamasıdır.
• Kira Gelirleri: İş yeri kiralamalarında kiracı tarafından kira bedeli üzerinden kesinti yapılır ve vergi dairesine ödenir.
• Serbest Meslek Kazançları: Avukat, mali müşavir gibi meslek gruplarının müşterilerinden aldıkları ödemelerde uygulanan kesintilerdir.
• Mevduat Faizleri: Banka hesaplarından elde edilen faiz gelirleri üzerinden yapılan vergi kesintileridir.
• Kar Payları ve Temettüler: Şirketlerden elde edilen kar dağıtımlarında uygulanan stopaj kesintileridir.
• Gider Pusulaları: Belirli hizmet ödemelerinde düzenlenen gider pusulaları üzerinden yapılan kesintilerdir.

Stopaj Nasıl Hesaplanır?

Stopaj hesaplama işlemi gelir türüne göre farklılık gösterir. Her gelir kaleminin kendine özgü stopaj oranı ve hesaplama yöntemi bulunur. Ancak temel stopaj hesaplama adımları şu şekildedir:

1. Gelirin Belirlenmesi: İlk adımda stopaja tabi brüt gelir tutarı tespit edilir.
2. Stopaj Oranının Belirlenmesi: Gelir Vergisi Kanunu'nda belirtilen ve gelir türüne göre değişen oran belirlenir.
3. Kesinti Hesaplaması: Brüt tutar üzerinden belirlenen oran uygulanarak kesinti miktarı hesaplanır.
4. Beyan ve Ödeme: Hesaplanan stopaj tutarı, belirlenen sürelerde muhtasar beyanname ile vergi dairesine beyan edilir ve ödenir.

Pratik Stopaj Hesaplama Örneği

Bir çalışanın 15.000 TL brüt maaş aldığını ve %20 stopaj oranının uygulandığını varsayalım:

• Brüt Maaş: 15.000 TL
• Stopaj Kesintisi: 15.000 x %20 = 3.000 TL
• Net Maaş: 15.000 - 3.000 = 12.000 TL

Bu örnekte işveren, 3.000 TL'yi vergi dairesine yatırır ve çalışana 12.000 TL net ödeme yapar.

Stopaj Oranları

Stopaj yüzde kaçtır ve stopaj vergisi ne kadar gibi sorulara yanıt vermek için güncel oranları bilmek önemlidir. Resmi gazete stopaj oranlarına göre bu yıl için uygulanan temel dilimler şunlardır:

• Kira Gelirleri: %20 sabit oran
• Serbest Meslek Kazançları: %20
• Mevduat Faizleri: Vadeye göre %10, %5 veya %0
• Tam Mükellef Kurumlar: %15
• Devlet Tahvilleri: Vadeye göre %10 ile %0 arası
• e-Ticaret: %1

Ücret ödemelerinde stopaj oranları ödenen ücret tutarına göre değişkenlik göstermektedir. Maaş stopaj oranlarını şu şekilde aktarmak mümkün:

• 0-110.000 TL arası: %15
• 110.001-230.000 TL arası: %20
• 230.001-870.000 TL arası: %27
• 870.001 TL ve üzeri: %35

Pluxee ile Vergi Yükünüzü Hafifletin!

Çalışanlarınız için sunduğunuz yemek desteği gibi haklar üzerinden vergi avantajı yakalayabileceğiniz biliyor muydunuz? Pluxee çalışanlar için zengin ve fırsatlarla dolu bir dünya sunarken işverenler için önemli tasarruf kalemleri yaratıyor. Pluxee Yemek Kartı hizmetimiz çalışanlara binlerce farklı restoranda harcama yapma imkanı sunarken işverenler için %100’e varan vergi avantajı sunuyor! Bütçe tasarrufu, dijital kullanım ve muhasebeleştirme süreçlerinde minimum eforla çalışan motivasyonunu güçlendirmek için hemen Pluxee’yi seçin!

Stopaj Vergisi Nasıl Ödenir?

Stopaj vergilerinin ödenmesi için belirli prosedürler ve süreler mevcuttur. Vergi sorumlusu (işveren, kiracı vb.) kesinti yaptığı ayın 26. gününe kadar muhtasar beyanname ile vergi dairesine başvuruda bulunmalıdır. Ödeme seçenekleri şu şekildedir:

• Aylık Ödeme: Kesintinin yapıldığı ayı takip eden ayın 26. gününe kadar
• Üç Aylık Ödeme: Bazı mükellefler için üçer aylık dönemler halinde
• Yıllık Ödeme: Belirli gelir türlerinde Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit halinde

Ödemeler hem vergi dairesine fiziksel olarak gidilerek hem de online sistemler üzerinden yapılabilmektedir.

Vergi kalemleri hakkında daha fazla bilgi almak için şu yazımızı da incelemeden geçmeyin: Kümülatif Vergi Matrahı Nedir? Nasıl Hesaplanır?